In Nederland lijden 1,5 miljoen (!!) mensen aan hart en vaatziekten. Levensstijlinterventie, waar een onbewerkt plantaardig dieet een groot deel van uitmaakt, kan hart- en vaatziekten voorkomen en in veel gevallen zelfs genezen. In tegenstelling tot medicijnen, hebben de levensstijlinterventies alleen maar positieve bijwerkingen en dragen zij ook bij aan de preventie van andere veel voorkomende chronische ziektes zoals kanker.
Er zijn verschillende oorzaken voor hart- en vaatziekten. Dit artikel gaat vooral over de hart- en vaatziekten die veroorzaakt worden door atherosclerose (aderverkalking), dit is het grootste gedeelte. De meest voorkomende hart- en vaatziekten in Nederland zijn coronaire hartziekten. Coronaire hartziekten (CHZ) zijn aandoeningen die worden veroorzaakt door afwijkingen in de kransslagaders (coronairarterieën). De twee bekendste diagnosen zijn het acuut hartinfarct en angina pectoris.
Vaten hebben wij natuurlijk door het hele lichaam heen. Wanneer de vaten ongezond zijn door atherosclerose dan kan dat dus op verschillende plekken in het lichaam problemen geven. Bij de geboorte hebben je slagaders een gladde wand van binnen. Maar in de loop der jaren kan de binnenkant van de slagaders beschadigd raken. Dit geeft een ontstekingsreactie waardoor de vaatwand verdikt. Zo’n plaatselijke verdikking van de vaatwand wordt een plaque genoemd. Het hele ontstekingsproces heet slagaderverkalking. De medische term voor slagaderverkalking is atherosclerose. Op de plaats van de plaque wordt de doorgang voor de bloedstroom steeds nauwer. Hoe nauwer een slagader raakt, des te moeilijker kan er bloed naar het achterliggende weefsel stromen. Wanneer dit op een gegeven moment te weinig bloed en dus te weinig zuurstof krijgt, geeft dit klachten. Hierdoor kunnen mensen bijvoorbeeld pijn op de borst krijgen (angina pectoris) en benauwd worden, impotent worden of pijn krijgen in de benen bij het lopen waardoor u steeds stil moet gaan staan (etalagebenen).
Een plaque wordt maar zelden zo groot dat hij een slagader helemaal afsluit. In eerste instantie spreekt men van een ‘stabiele plaque’. Maar naarmate een plaque groter wordt, wordt deze kwetsbaarder en bestaat het gevaar dat er scheurtjes in de plaque ontstaan. Zodra er een verhoogde kans op scheuren bestaat, spreekt men van een ‘instabiele plaque’.
Wanneer de (instabiele) plaque openscheurt, komt de inhoud van de plaque in contact met het bloed. Het bloed stolt en er ontstaat een bloedstolsel op de plaque. Dit bloedstolsel kan in korte tijd de slagader afsluiten. Ook kan er een stukje van het bloedstolsel afbreken. Dit wordt met de bloedstroom meegevoerd en kan iets verderop vastlopen en daar het bloedvat afsluiten. Het weefsel achter de afsluiting krijgt geen zuurstof meer en sterft af. Dan is er sprake van een infarct. Gebeurt dit in het hart dan noem je het een hartaanval of hartinfarct. Gebeurt dit in de hersenen dan noem je het een herseninfarct, beroerte of CVA.
Het dieet waar ik het op deze website over heb, voorkomt vooral hart- en vaatziekten die te maken hebben met atherosclerose (het grootste gedeelte). Nu is het ook zo, dat de meest voorkomende oorzaken van hartfalen schade aan het hart is na een hartaanval of een langdurige hoge bloeddruk (die ook aanzienlijk verlaagd kan worden met dit dieet). Daarnaast wordt bijvoorbeeld boezemfibrilleren, een hartritmestoornis die vaak voorkomt, regelmatig veroorzaakt door beschadiging van het hart na een hartaanval. Dit kan dus ook met dieet voorkomen worden. Is de schade er al? Dan kan dit niet genezen met dieet. U kunt er wel voor zorgen dat de rest van het hart, de vaten en het lichaam zo gezond mogelijk blijven. Wilt u gelijk beginnen? Klik dan op de volgende links voor uitgebreide informatie over het onbewerkt plantaardig dieet en de 33-dagen challenge.
In Nederland lijden naar schatting 1,5 miljoen mensen aan hart- en vaatziekten! Bij deze telling zijn niet alle hart- en vaatziekten opgenomen. Het gaat hier over coronaire hartziekten, beroerte, hartfalen, hartritmestoornissen, hartstilstand en klepafwijkingen. Klepafwijkingen komen het minst voor. Het risico op hart- en vaatziekten neemt toe met de leeftijd. Boven de 85 jaar heeft ruim de helft van de mensen hart- en vaatziekten.1 Om deze reden denken mensen dat het hoort bij ouder worden. En ja, wanneer men het westerse dieet eet, klopt dit. In populaties die nauwelijks dierlijke en bewerkte producten eten komen hart- en vaatziekten op deze schaal echter niet voor. In de China study onderzocht men eetgewoontes en de prevalentie van chronische ziekten. In de provincie Guizhou bijvoorbeeld, waar een half miljoen mensen leven, vonden ze in 3 jaar tijd niet een man onder de 65 jaar die overleden was aan coronaire hartziekten.2 In de jaren ‘30 en ‘40 kwamen in Oeganda coronaire hartziekten amper voor. Dokters vergeleken autopsies van Amerikanen met autopsies van Oegandezen die op dezelfde leeftijd overleden waren. Ze stelden vast dat er van de 632 mensen in Missourri 136 hartaanvallen waren en van de 632 autopsies in Oeganda vonden ze er maar een!3 De onderzoekers konden dit nauwelijks geloven. Hierdoor verrichtten zij nog 800 autopsies extra. Van de 1400 autopsies in Oeganda werd er maar een lichaam gevonden met een laesie die al genezen was. Dit betekent dat het niet eens de doodsoorzaak was!
Immigratie studies tonen aan dat de bovenstaande resultaten niets te maken hebben met genen. Wanneer deze mensen verhuizen naar een land waar ze het westerse dieet eten en zij passen zich hierop aan, krijgen zij ook hart en vaatziekten.4 Ondanks dat het dieet in Afrika en China verschillend waren, hadden ze wel gemeen dat het om een dieet ging met granen, groenten en amper dierlijke producten. Hun cholesterol was gemiddeld onder de 3.9 mmol/l.5,6 Dat is te vergelijken met mensen vandaag de dag, die een gezond vegan dieet, oftewel een onbewerkt plantaardig dieet eten.7 Een hoog cholesterol is de belangrijkste risicofactor voor het ontwikkelen van coronaire hartziekten. In Nederland wordt een cholesterol van 5,0 mmol/l als normaal gezien. Dit is dus een stuk hoger dan het cholesterol wat je kunt hebben als je een gezond vegan dieet eet.
Het hebben van bepaalde genen verhoogd inderdaad de kans dat iemand hart- en vaatziekten krijgt, maar het betekent zeker niet dat u er niks aan kunt doen, omdat u sowieso wel hart- en vaatziekten gaat ontwikkelen. Als hart- en vaatziekten voorkomen in de familie, dan is dat dus alleen nog maar een extra motivatie om met het onbewerkte plant dieet te beginnen.
In sommige gevallen is een hartaanval of een beroerte met een dodelijke afloop het eerste teken van hart en vaatziekten. Een goede reden om gezonde levensstijlinterventies te maken voordat u de eerste klachten krijgt!
In de Framingham heart study, werd er in de groep mensen met een totaal cholesterol lager dan 3.9 mmol/l, geen een sterfgeval gevonden met als oorzaak coronaire hartziekten.8 In Nederland heeft bijna een kwart van de mensen hypercholesterolemie, dat wil zeggen dat hun totaal cholesterolgehalte gelijk aan of hoger is dan 6,5 mmol/l en/of zij cholesterolverlagende medicijnen gebruiken.1 Zoals ik al eerder heb genoemd, wordt in Nederland 5,0 mmol/l nog als normaal gezien. Dit is dus een stuk hoger dan de ‘risico vrije waarden’. En zoal dr. Esselstyn, de auteur van de Framingham heart study het zo mooi zegt: ‘in cholesterol lowering, moderation kills’. Het totale cholesterol bestaat uit LDL cholesterol, het ‘slechte’ cholesterol en HLD cholesterol, het ‘goede’ cholesterol. Het optimale niveau van LDL-cholesterol is waarschijnlijk 1,3 of 1,8 mmol/l. Dat is waar je begint bij de geboorte, dat is het niveau dat wordt gezien in populaties die grotendeels vrij zijn van hartziekten, en dat is de waarde waarbij de progressie van atherosclerose lijkt te stoppen in cholesterolverlagende onderzoeken.9
Om het LDL-cholesterolgehalte drastisch te verlagen, moet u de inname van drie dingen drastisch verminderen namelijk: transvet, dat afkomstig is uit bewerkt voedsel en van nature afkomstig is van vlees en zuivel; verzadigd vet, dat voornamelijk voorkomt in dierlijke producten en junkfood; en in mindere mate cholesterol in de voeding, uitsluitend te vinden in voedingsmiddelen afkomstig van dieren, met name eieren.10 Daarnaast zijn er een aantal plantaardige producten die meehelpen aan het verlagen van het cholesterol. Dit maakt dit dieet het meest effectieve cholesterolverlagende dieet. Wilt u een zo laag mogelijk cholesterol hebben? En dus een zo laag mogelijke kans op het krijgen van hart- en vaatziekten? Dan kunt u beter geen dierlijke en bewerkte producten eten. Daarnaast zijn er nog tal van andere redenen. Bent u bang dat u lichaam wat te kort gaat komen als u vegan wordt? Kijk dan hier, waar duidelijk wordt uitgelegd dat alles in ruim voldoende mate aanwezig is in het dieet. Alleen vitamine B12 zal u uit een potje moeten halen.
Mensen die met dit dieet beginnen en symptomen hebben van hun hart- en vaatziekten, merken vaak al na enkele weken effect.13 Na enkele weken dit gezonde eetpatroon gevolgd te hebben, bent u natuurlijk nog niet van de vernauwingen af. Uit onderzoek blijkt dat arteriën (slagaders) na een ongezonde vette maaltijd niet goed meer kunnen ontspannen.11 Waarschijnlijk komt dit door het effect dat dierlijke producten hebben op de slagaderen direct na het eten ervan tot ongeveer 6 uur daarna (dus wanneer het voor de meeste mensen tijd is voor de volgende maaltijd). Bacteriën in dierlijke producten scheiden endotoxinen uit. Deze worden door koken, in tegenstelling tot de bacteriën zelf, niet uit het product verwijderd. Deze endotoxinen kunnen een ontstekingsreactie veroorzaken in de arteriën (slagaderen), waardoor ze niet goed kunnen ontspannen en dus minder zuurstof kunnen transporteren.
Je kunt veganist zijn en de hele dag koekjes en bewerkt voedsel eten en amper groenten en fruit. Ik denk dat iedereen wel kan begrijpen dat dit niet gezond is. Zoals hierboven ook aangegeven verhoogt bewerkt voedsel het cholesterol. Bovendien blijven de erytrocyten (rode bloedplaatjes) na een vettige maaltijd (bij olijfolie zelfs meer dan bij andere vetten) aan elkaar plakken. Onder gezonde omstandigheden kaatsen ze van elkaar af. Doordat ze aan elkaar plakken ontstaat er een relatieve hypoxemie. Dit betekent dat de weefsels minder zuurstof krijgen.
Wanneer vegans veel olie op plantaardige basis eten , krijgen zij meer omega-6 binnen en wordt de ratio omega-6:omega-3 groter. Meer omega-6 wordt omgezet door een enzym in AA. Dit gebeurt in mindere mate wanneer er voldoende omega-3 aanwezig is. AA veroorzaakt een inflammatie (ontsteking) in het lichaam. Hoe kan je dit voorkomen als vegan? Door minder omega-6 te eten, dus geen olie (zoals in dit dieet, omdat olie een bewerkt product is) en meer omega-3. Omega-3 zit het in lijnzaad, walnoten, groene bladgroente, zeewier en hennep zaden. In 1 a 2 theelepels lijnzaad per dag zit net zoveel omega-3 als in 2x per week vette vis, maar dan uiteraard zonder alle nadelen van het eten van vis. Klik hier voor een uitgebreid artikel over omega-3 en omega-6 in het Engels.
Er is nog een oorzaak die inflammatie in de vaten kan veroorzaken bij vegans en dat is als zij geen vitamine B12 slikken. In het lichaam wordt namelijk homocysteïne aangemaakt. Deze stof is schadelijk voor de vaten en wordt onder andere door vitamine B12 omgezet in een stof die niet schadelijk is en geen inflammatie veroorzaakt. Neem dus netjes je vitamine B12!
Alleen al om deze reden zou heel Nederland in ieder geval van dit dieet af moeten weten. Het beste is dit dieet en de andere levensstijlinterventies die op deze website worden genoemd (beweging, ontspanning, zonlicht, stoppen met roken, en het minimaliseren van alcohol) voor de volle 100% te volgen, maar elke verandering in de goede richting heeft al gezondheidsvoordelen!
In 1990 publiceerde dr. Ornish een RCT waarbij patiënten een jaar lang een vetarm vegetarisch dieet volgden, stopten met roken, aan stress management deden en elke dag 30 minuten bewogen. Door middel van beeldvorming werden de vernauwingen in de slagaders in beeld gebracht. Na een jaar waren bij het overgrote gedeelte van de patiënten de vernauwingen afgenomen zonder het gebruik van cholesterol verlagende middelen.14
De reden is dat dit niet verteld wordt tijdens de medische opleiding. Ik heb zelf geneeskunde gestudeerd en toen ik hier achter kwam, was ik in eerste instantie verbaasd. Hoe is het mogelijk dat er een manier is die hart- en vaat ziekten kan genezen en dat wij hierover niets hebben geleerd? Ja, we hebben wel wat geleerd over levensstijlinterventies, zoals stoppen met roken, meer bewegen en afvallen. En dit werkt. Er wordt alleen niet verteld dat een gezond vegan eetpatroon kan bijdragen. Er heerst eerder de gedachte dat een vegan eetpatroon ongezond is. Ondanks dat dit gezonde eetpatroon betere resultaten laat zien dan de medicijnen die op de markt zijn. Daar leren wij wel van alles over. Ondanks dat dit in tegenstelling tot medicijnen geen bijwerkingen heeft. Het heeft alleen positieve bijwerkingen zoals je beter voelen, minder moe zijn, een goede stoelgang, minder verlies van spieren etc.
Als je bijvoorbeeld op de website van de Hartstichting kijkt, staat er wel dat gezond eten de kans op hart- en vaatziekten kan verkleinen. Ze raden daarbij aan om in plaats van verzadigd vet, onverzadigd vet te eten. En ja, dit verkleint je kans, maar wilt u niet het liefst zo min mogelijk kans hebben? Daarnaast kan je op de website ook ‘gezonde recepten’ vinden. Wat opvalt is, dat vervolgens in bijna elk recept een dierlijk product zit en dus verzadigd vet of in ieder geval een product waarvan we weten dat het het cholesterol verhoogd!
Om deze reden ben ik deze website aan het maken. Nederland kan veel gezonder zijn! Wilt u zelf ook gezonder leven? Dan kunt u op deze website gratis alle informatie vinden die u nodig heeft.
Klik hier om het verhaal van Rik van Mill te lezen: van bijna de trap niet meer op kunnen naar het lopen van een halve marathon op 70-jarige leeftijd! Door te switchen van een ‘gezond dieet’ met vette vis, af en toe biologisch vlees en scharreleieren naar een whole food, plant based dieet.
Wilt u gelijk beginnen? Klik dan op de volgende links voor uitgebreide informatie over het onbewerkt plantaardig dieet en de 33-dagen challenge.